NIEUWSVERKIEZINGEN VS
Trumps partij verder verscheurd door kansloze missie om hem alsnog te laten winnen
De Republikeinse partij is afgelopen weekeinde verder verscheurd geraakt door een nieuwe kansloze missie van twaalf senatoren om Trump alsnog te laten winnen.
Natalie Righton
Senator Ted Cruz, een van de Republikeinen die bezwaar zullen maken.Beeld REUTERS
Vicepresident Mike Pence heeft zaterdag na grote druk vanuit zijn partij laten weten dat hij het besluit van de senatoren ‘verwelkomt’ om aanstaande woensdag bezwaar te maken als het Amerikaanse Congres de uitslag van de presidentsverkiezingen wil goedkeuren. Joe Biden won die verkiezingen.
De twaalf senatoren, onder leiding van Ted Cruz uit Texas, willen dat er een tiendaags onderzoek komt om beschuldigingen van kiesfraude te onderzoeken. Daarvoor ontbreekt ieder bewijs. De Republikeinen verloren al ongeveer zestig rechtszaken die hierover eerder werden aangespannen. Reden voor de meerderheid van het Congres – inclusief de hoogste Republikein in de Senaat Mitch McConnell – om te accepteren dat Trump heeft verloren.
Achterban paaien
Het doel van het groepje rebellerende Republikeinse politici is niet om een wonder te verrichten en Trump alsnog president te maken – want ze weten zelf ook wel dat dit niet lukt. Hun doel is om de trouwe Trump-kiezers te paaien, zodat die kunnen helpen bij hun eigen herverkiezing. Drie van de senatoren die meedoen moeten volgend jaar al strijden voor hun zetel.
Daarnaast willen de twaalf senatoren ook Trump zelf tevreden houden, want zijn steun zal belangrijk zijn als ze in de toekomst nog grote politieke ambities hebben. Van Ted Cruz wordt bijvoorbeeld verwacht dat hij ooit een gooi naar het presidentschap zal doen. Trump kan zijn achterban een cruciaal stemadvies geven.
Opvallend is dat de ‘twaalf boze senatoren’ lang niet allemaal hardcore Trumpisten zijn; er zitten er zelfs een paar tussen die zich af en toe tegen Trump hebben verzet. Dat zij meegaan in deze mini-opstand om Trump te redden, geeft aan dat zij denken dat zijn gedachtegoed de heersende wind zal blijven binnen de partij en onder de kiezers.
Kwalijke gevolgen
Democraten vrezen dat de revolte van de twaalf senatoren – en de zegen die de Amerikaanse vicepresident daaraan heeft gegeven – kwalijke gevolgen heeft voor het democratisch systeem. Biden zal weliswaar op 20 januari geïnaugureerd worden, maar het vertrouwen van het volk in eerlijke verkiezingen wordt door dit soort acties aangetast.
‘Minachting voor democratie’ en ‘een poging om de wil van het volk te ondermijnen’, noemden enkele prominente Democraten de opstand van de senatoren. De onderliggende vrees is wat er kan gebeuren als de Republikeinen over twee of vier jaar de meerderheid hebben in het Congres. In theorie zouden zij dan de volgende presidentiële verkiezingsuitslag kunnen blokkeren. Het is mede de reden dat zo'n groot belang wordt toegedicht aan de senatorsrace dinsdag in Georgia.
Ook vanuit Republikeinse zijde zijn er zorgen over de actie van hun partijgenoten. Senator Mitt Romney, een bekend criticaster van Trump, oordeelde het hardst: ‘Deze ongehoorde truc om de kiesmannen af te wijzen zou de politieke ambities van sommigen kunnen versterken. Maar het brengt onze democratie ernstig in gevaar.’